Những Điều Bạn Không Biết Về Gaza
Rashid Khalidi
Lời giới thiệu Cuộc chiến trên dải đất Gaza của Do Thái, tấn công nhóm Hamas của Palestine từ ngày 27 tháng 12 2006, ngày càng đẫm máu. Đến nay đă có trên 1025 người Palestine bị giết chết trong số đó có tới một phần ba là đàn bà trẻ con vô tội, trên 4000 người bị thương. Do Thái cũng đă tàn phá nhà cửa , cầu đường, và mọi hạ tầng cơ sở của dân Gaza, mà sự thiệt hại được ước luợng tới 1 tỷ 4 Mỹ Kim. Cuộc chiến này - được sự hỗ trợ của Hoa Kỳ - với số thương vong tử vong quá chênh lệch đă gây nên phẫn nộ của nhiều dân tộc trên thế giới , nhất là thế giới Ả Rập. Trong khi ấy, đa số người dân Hoa Kỳ, qua báo chí, truyền h́nh, đều nghĩ rằng cuộc chiến đă xẩy ra là v́ nhóm Hamas trên dải Gaza đă gây hấn trước, do đó cuộc tấn công mănh liệt của Do Thái vào đất Gaza để trả đũa, là phải.
Có một người, ông Rashid Khalidi, giáo sư trường Đại Học Columbia, có một cái nh́n khác hơn, qua bài viết đăng trên nhật báo New York Times ngày 7 tháng Giêng 2009, được phỏng dịch dưới đây.
Đào Viên
* * *
Hầu như tất cả những ǵ người ta làm bạn tưởng thật về Gaza là sai! Dưới đây là những trọng điểm không được nói đến trong những cuộc thảo luận, mà phần nhiều là trên báo chí đăng lên về cuộc chiến do Do Thái chủ động trên dải đất Gaza.
1. Về Dân Gaza. Phần lớn những người đang sống ở Gaza không phải là v́ ư muốn mà đến đấy. Đa số trong 1 triệu rưởi người này chen chúc nhau trên một khoảnh đất 140 dặm vuông của dải đất Gaza, là từ những làng mạc ở ngoài Gaza như Ashkelon và Beersheba. Bọn họ đă bị quân Do Thái xua đến từ năm 1948.
2. Về Sự Chiếm Đóng. Người dân Gaza đă phải sống dưới sự chiếm đóng của Do Thái từ năm 1967 sau cuốc chiến 6 ngày. Ai cũng thấy Do Thái là cường quốc chiếm đóng Gaza, mặc dầu họ đă rút quân đội và di dân chiếm đất khỏi Gaza năm 2005. Do Thái vẫn kiểm soát các cửa ngơ ra vào, mọi hàng xuất nhập, mọi sự đi lại của người dân Gaza. Do Thái vẫn kiểm soát không phận, hải phận Gaza, và quân đội Do Thái vẫn ra vào dải đất này tùy thích. V́ là cường quốc chiếm đóng, Do Thái phải có trách nhiệm lo cho an sinh của người dân sống trong dải Gaza, chiếu theo Hiệp Định Genève thứ Tư Liên Hiệp Quồc.
3. Về Sự Phong Tỏa. Sự phong tỏa Gaza của Do Thái, với sự trợ giúp của Hoa Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu, đă trở nên thêm gay gắt, từ khi nhóm Hamas thắng cuộc tranh cử vào Hội Đồng Lập Pháp Palestine năm 2006. Dầu hỏa, điện, hàng xuất nhập cảng và sự đi lại ra vào dải Gaza dần dần bị bóp nghẹt, đưa đến nhiều vấn đề nan giải về vệ sinh, sức khỏe, cung cấp nước và chuyên trở cho dân chúng.
Sự phong tỏa của Do Thái cũng đưa đến nạn thất nghiệp, nghèo đói và thiếu ăn. Điều đó có nghĩa là Do Thái - với sự đồng thuận ngầm của Hoa Kỳ - đă trừng phạt toàn thể người dân Gaza, v́ họ đă hành xử quyền bầu cử dân chủ của họ.
4. Về Sự Ngưng Bắn . Sự ngưng bắn thỏa thuận hồi tháng Sáu, 2008 giữa Do Thái và Hamas có một điều khoản quan trọng là Do Thái phải ngưng phong tỏa đồng thời với Hamas phải ngưng phóng hỏa tiễn vào Do Thái. Thỏa thuận này đă đưa đến sự sút giảm số hỏa tiễn bắn đi từ mấy trăm quả trong hai tháng Năm và Sáu trước đó, xuống c̣n dưới 20 quả trong 4 tháng sau thỏa ước (theo thống kê của Do Thái). Thế nhưng thỏa ước đă không c̣n hiệu lực kh́ quân lực Do Thái khởi sự tấn công bằng không lực và lục quân, giết chết 6 chiến sĩ của Hamas.
5. Về Tội Ác Chiến Tranh. Nhằm giết hại thường dân, thực thi bởi quân lực Do Thái hay Hamas, có thể được coi là Tội Ác Chiến Tranh. Sinh mạng của bất cứ ai đều là quư, phải được tôn trọng. Nhưng ở đây, những con số đă nói lên rơ ràng. Gần 700 dân Palestine ở Gaza, phần lớn là thường dân, đă bị giết hại kể từ khi cuộc chiến bùng nổ hồi cuối năm ngoái. Trong khi đó chỉ có khoảng mươi người Do Thái, đa số là binh sĩ, bị tử thương. Phương pháp hay nhất để giải quyết sự bắn phá bằng hỏa tiễn hay những bạo động khác là thỏa hiệp giữa đôi bên.
Điều này đă có thể xẩy ra nếu Do Thái đă tuân thủ thi hành Thỏa Hiệp đôi bên hồi tháng 6 trước mà ngưng phong tỏa dải đất Gaza.
Cuộc chiến mà dân Gaza phải chịu, thực ra không phải là v́ hỏa tiễn (của Hamas). Cũng không phải là cốt để “xiển dương lại sức trả đũa của Do Thái”, như báo chí Do Thái vẫn t́m cách làm cho mọi người chúng ta tin tưởng. Hăy nh́n vào câu nói sau đây của tướng Moshe Yaalon, là Tổng Tham Mưu trưởng quân lực Do Thái năm 2002, người ta thấy rơ hơn ư nghĩa cuộc chiến; “Chúng ta phải làm cho dân Palestine hiểu được tận trong tâm khảm của họ rằng họ là những kẻ chiến bại”.
Đôi hàng về tác giả bài viết . Ông Rashid Khalidi là giáo sư môn À Rập học tại Đại học Columbia (Nữu Ước). Ông cũng là tác giả cuốn sách sắp ra : “Sowing Crisis: The Cold War and American Dominance in the Middle East."
_____________________________________________________________________________
Nguyên tác bằng Anh ngữ
NEARLY everything you’ve been led to believe about Gaza is wrong. Below are a few essential points that seem to be missing from the conversation, much of which has taken place in the press, about Israel’s attack on the Gaza Strip.
THE GAZANS Most of the people living in Gaza are not there by choice. The majority of the 1.5 million people crammed into the roughly 140 square miles of the Gaza Strip belong to families that came from towns and villages outside Gaza like Ashkelon and Beersheba. They were driven to Gaza by the Israeli Army in 1948.
THE OCCUPATION The Gazans have lived under Israeli occupation since the Six-Day War in 1967. Israel is still widely considered to be an occupying power, even though it removed its troops and settlers from the strip in 2005. Israel still controls access to the area, imports and exports, and the movement of people in and out. Israel has control over Gaza’s air space and sea coast, and its forces enter the area at will. As the occupying power, Israel has the responsibility under the Fourth Geneva Convention to see to the welfare of the civilian population of the Gaza Strip.
THE BLOCKADE Israel’s blockade of the strip, with the support of the United States and the European Union, has grown increasingly stringent since Hamas won the Palestinian Legislative Council elections in January 2006. Fuel, electricity, imports, exports and the movement of people in and out of the Strip have been slowly choked off, leading to life-threatening problems of sanitation, health, water supply and transportation.
The blockade has subjected many to unemployment, penury and malnutrition. This amounts to the collective punishment — with the tacit support of the United States — of a civilian population for exercising its democratic rights.
THE CEASE-FIRE Lifting the blockade, along with a cessation of rocket fire, was one of the key terms of the June cease-fire between Israel and Hamas. This accord led to a reduction in rockets fired from Gaza from hundreds in May and June to a total of less than 20 in the subsequent four months (according to Israeli government figures). The cease-fire broke down when Israeli forces launched major air and ground attacks in early November; six Hamas operatives were reported killed.
WAR CRIMES The targeting of civilians, whether by Hamas or by Israel, is potentially a war crime. Every human life is precious. But the numbers speak for themselves: Nearly 700 Palestinians, most of them civilians, have been killed since the conflict broke out at the end of last year. In contrast, there have been around a dozen Israelis killed, many of them soldiers. Negotiation is a much more effective way to deal with rockets and other forms of violence. This might have been able to happen had Israel fulfilled the terms of the June cease-fire and lifted its blockade of the Gaza Strip.
This war on the people of Gaza isn’t really about rockets. Nor is it about “restoring Israel’s deterrence,” as the Israeli press might have you believe. Far more revealing are the words of Moshe Yaalon, then the Israeli Defense Forces chief of staff, in 2002: “The Palestinians must be made to understand in the deepest recesses of
Đào Viên, giaodiemonline, ngày 7/1/09
nhandanvietnam.org, ngày 16/1/09
