HOA KỲ - MỘT XĂ HỘI DĂ MAN ĐỆ NHẤT!
Bài viết bàn về "văn hoá súng đạn" ở Mỹ, mang đậm ư kiến chủ quan của tác giả nên cũng có vài chỗ không chính xác. Ad đăng lên để cung cấp cho mọi người một góc nh́n khác về vấn đề này.
-------------------------------------------------
Sẽ không có ít người (không tính đến những kẻ "thà làm chó cho Mỹ...") bật cười khi ngó cái tựa đề bài viết này. Họ sẽ nghĩ đây là ư tưởng của một kẻ chống Mỹ điên cuồng, dạng không cần biết đúng sai - phải trái như mấy con rận chống Cộng cực đoan. Hợp chúng quốc Hoa Kỳ - siêu cường quốc hùng mạnh nhất thế giới với một nền kinh tế - khoa học - kỹ thuật - công nghệ - quân sự - văn hóa độc bá thiên hạ, một thiên đường hạ giới - ước vọng của muôn vàn ánh mắt khát khao từ mọi miền đất trên cái hành tinh xanh biếc này mà lại là một Xă hội DĂ MAN hay sao? Một đất nước được tôn sùng là đệ nhất văn minh, thậm chí là kẻ gần như là duy nhất trên thế giới này có cái khả năng "xuất khẩu văn minh" đi khắp thế giới dưới cánh tên lửa Tomahawk hay trên những hàng không mẫu hạm uy lực vô biên mà lại có một xă hội dă man hay sao? Vậy mà đúng là thế đó!
Một nền khoa học - công nghệ hiện đại tối tân không đảm bảo cho sự văn minh (về góc độ con người). Một xă hội văn minh không hẳn là xă hội lắm tiền nhiều của, công nghệ tân ḱ, vật chất hào nhoáng,.. mà nó phải thể hiện được sự nhân văn trong quan hệ giữa người với người, những nguyên vật liệu chủ chốt tạo nên cái xă hội ấy. Xét trên những tiêu chí ấy, rơ ràng xă hội Hoa Kỳ là một xă hội dă man bậc nhất của thế giới!
Trước hết hăy điểm qua vài sự vụ điển h́nh kiểu Mỹ về cách hành xử giữa người với người ở xứ sở cờ hoa này nhé:
Ngày 14/12/2012, tại trường tiểu học Sandy Hook, bang Connecticut, gă trai 20 tuổi Adam Lanza xả súng giết chết 26 người (có 20 em nhỏ) sau khi đă giết mẹ đẻ của ḿnh.
Ngày 20 tháng 7 năm 2012, vụ xả súng tại buổi công chiếu bộ phim The Dark Knight Rises ở thành phố Aurora, tiểu bang Colorado, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng và 58 người khác bị thương. Thủ phạm là "gă hề" James Holmes, 24 tuổi.
Tháng 6/2012, One Goh bắn chết 7 người vô tội và khiến 1 người khác bị thương trong vụ xả súng tại Trường Oikos, thành phố Oakland.
Vụ xả súng tại Đại học Công nghệ Virginia vào hôm 16/4/2007 - 33 người thiệt mạng, trong đó có cả hung thủ Seung Hui Cho (23 tuổi).
Ngày 2/10/2006 tại trường dành cho người Amish, bang Pennsylvania, Charles Carl Roberts IV (32 tuổi) đă sát hại 5 em nhỏ từ 7-13 tuổi trước khi tự bắn ḿnh trong khuôn viên của trường.
Ngày 21/3/2005 tại trường trung học Red Lake, bang Minnesota, Jeffrey Weise (17 tuổi)bắn chết bảy người, làm bị thương 12 người trước khi tự sát. Trước đó, y cũng đă giết chết ông bà ḿnh tại nhà.
Vụ xả súng tại Đại học Arizona hôm 29/10/2002 - 4 người thiệt mạng trong đó có thủ phạm là Robert Flores
Ngày 20/4/1999, tại trường trung học Columbine, Littleton, Colorado, Eric Harris (18 tuổi) và Dylan Klebold (17 tuổi) đă xả súng giết chết 13 học sinh và giáo viên trước khi tự sát.
Tại Jonesboro, bang Arkansas ngày 24/3/1998, Mitchell Johnson (10 tuổi) và Andrew Golden (8 tuổi), đă mang theo 7 khẩu súng tới trường, kéo chuông cứu hỏa và bắn vào các học sinh đang chạy ra ngoài khiến 5 người chết.
Tại trường tiểu học Cleveland tại Stockton, California hôm 17/1/1989 Patrick Edward Purdy đă bước vào sân trường với một khẩu súng trường bắn tự động và khua khoắng loạn xạ khiến 5 em nhỏ đă thiệt mạng và 30 người khác bị thương, trước khi tự sát.
Ngày 4/5/1970 tại Đại học bang Kent, Ohio vệ binh Quốc gia đă bắn chết 4 sinh viên và bắn trọng thương 9 sinh viên khác khi những người này đang biểu t́nh chống lại việc Hoa Kỳ can thiệp vào nội chiến Campuchia.
Tại Đại học Texas ngày 1/8/1966, Charles Joseph Whitman (25 tuổi), một cựu lính thủy đánh bộ Mỹ đă giết chết 16 người và làm bị thương nhiều người khác trước khi tự sát.
Trên đây chỉ là một số sự kiện nổi bật về t́nh trạng "tự dưng muốn bắn" ở nước Mỹ. Và như ta thấy, dường như mật độ những sự vụ kiểu Mỹ này đang càng ngày càng dày đặc hơn, dă man hơn. Kể từ vụ thảm sát nổi tiếng tại trường trung học Columbine (1999) đến nay đă có tới 31 vụ thảm sát học đường khác. Hầu hết nạn nhân và cả thủ phạm đều là thanh thiếu niên và trẻ em, những công dân được bảo vệ tốt nhất trong xă hội và lư ra đang ở trong những gian đoạn đẹp đẽ nhất cuộc đời. Kể từ lúc xảy ra vụ xả súng tại trường tiểu học Sandy Hook (14/12/2012) đến khi tôi viết những ḍng chữ này, lại có thêm ít nhất 3 vụ xả súng nữa, giết chết khoảng 10 người trong ṿng có 10 ngày. Đúng là người Mỹ có cách tặng quà Giáng sinh cho nhau không thể ấn tượng hơn! Tuy nhiên, những sự kiện trên đây không phải là nguyên nhân của sự dă man trong xă hội Mỹ. Trái lại, chúng chỉ là những hệ quả của sự dă man thoát thai từ một nền "văn hóa súng đạn" và mối quan hệ giữa người với người trong một xă hội thấm đẫm chủ nghĩa cá nhân, vị kỷ.
Về chủ nghĩa cá nhân ở Mỹ, ngay từ cách đây gần 200 năm, Alexis de Tocqueville, nhà chính trị - ngoại giao của Pháp, đă phải thốt lên trong tác phẩm "Nền dân chủ ở Mỹ" rằng:
"Không chỉ nền dân chủ (kiểu Mỹ - ) khiến người ta quên đi tổ tiên của họ, mà c̣n ảnh hưởng đến con cháu họ và tách rời họ ra khỏi hiện tại, Mỗi một con người giờ đây bị quẳng vĩnh viễn trở lại với bản thể của ḿnh, và có nguy cơ là anh ta sẽ bị nhốt trong nỗi cô đơn của tâm hồn." và "Chủ nghĩa cá nhân là một cảm nhận lạnh lùng và chín muồi, nó vứt bỏ từng thành viên của cộng đồng bằng cách chặt đứt bản thân anh ta rời khỏi cộng đồng của anh ta và kéo anh ta rời khỏi gia đ́nh và bạn bè của anh ta, v́ vậy sau khi anh ta đă tự tạo cho ḿnh một ṿng tṛn nhỏ của riêng ḿnh, anh ta sẵn sàng rời bỏ xă hội chung để đi tới chính ḿnh. Ích kỷ nảy sinh ngay từ khi sinh như là một bản chất mù quáng; chủ nghĩa cá nhân tiến triển từ những phán xét sai lầm hơn là từ những cảm nhận đồi trụy; chủ nghĩa cá nhân phát sinh từ sự thiếu hiểu biết của trí óc hơn là từ sự bướng bỉnh của con tim. Tính tự kỷ nhốt chặt ḥn ngọc của đức hạnh trong tối tăm; chủ nghĩa cá nhân, ban đầu, chỉ liếm đức hạnh của cuộc sống chung; nhưng lâu dài chủ nghĩa cá nhân tấn công và phá hủy tất cả các đức hạnh khác và với thời gian nhốt tất cả trong tầm thấp hèn của ích kỷ".
Một xă hội phát triển phải là một xă hội ḥa hợp được cái chung và cái cá nhân trên cơ sở hỗ trợ lẫn nhau với tiêu chí quyền lợi chung phải đặt lên trên quyền lợi cá nhân. Cụ thể, mỗi cá nhân trong cộng đồng phải có những mối quan hệ chặt chẽ với nhau, v́ lợi ích của nhau chứ không phải mạnh ai nấy sống, thân ai nấy lo. Một cộng đồng gắn kết như vậy sẽ tạo nên sức mạnh tập thể vô song. Có thể lấy ví dụ như về loài kiến, loài ong - những sinh vật bé nhỏ nhưng bằng khả năng tổ chức xă hội tuyệt vời của ḿnh đă trở thành những "thế lực" đáng nể trong tự nhiên. Các cuộc chiến tranh vệ quốc của nhân dân Việt Nam cũng là một ví dụ sinh động về sức mạnh vô địch tạo ra bởi t́nh yêu quê hương, đất nước - sự khái quát hóa của t́nh làng nghĩa xóm, mối quan hệ "người với người sống để yêu nhau" trong cộng đồng xă hội Việt.
Trong xă hội Mỹ th́ ngược lại. Họ đề cao vai tṛ cá nhân một cách quá trớn, và đặt nó núp đằng sau cái tên gọi mỹ miều "nhân quyền". Một thứ "nhân quyền" trần trụi, hoang dă. Và để điều chỉnh cái "nhân quyền" to vật vă giữa các cá nhân ấy, chính phủ Mỹ và những ông chủ đằng sau nó ấn vào tay các công dân của ḿnh những tờ giấy phép sử dụng súng và các điều luật cổ vũ cho việc sử dụng súng. Phát biểu trước báo giới ngay sau vụ việc đau ḷng hôm 14/12/2012 tại trường Sandy Hook làm 20 trẻ em thiệt mạng, vị dân biểu Cộng ḥa Louis Gohmert lập luận rằng vấn đề không phải là một quốc gia tràn ngập súng mà là công dân không được trang bị súng đầy đủ. Ông ta nói:
"Nghe câu chuyện về hành động anh hùng của vị hiệu trưởng, tôi ước ǵ bà ấy có một khẩu súng trường trong văn pḥng của bà. Như vậy khi nghe tiếng súng bà sẽ mang nó ra, mà không phải lao ra, một cách anh hùng, với hai tay không" (!?).
Thử hỏi có cái xă hội nào mà chính phủ lại cổ vũ công dân của ḿnh bắn giết nhau như vậy hay không ? Có cái xă hội văn minh nào mà mạng sống con người bị rẻ rúng vậy không? Và thực sự là dân chúng Mỹ cũng rất biết nghe "lời khuyên" của chính phủ. Ngay sau mỗi vụ thảm sát, mặc cho các ông tổng thống âu sầu rơi lệ hứa hẹn sẽ ngâm cứu biện pháp quản lư súng ống, doanh số súng bán ra lại tăng vọt. Xem ra trong cái rủi (của dân chúng) lại có cái may (cho các tay buôn súng và nhà sản xuất súng)! Và với sự dă man vốn có của xă hội Mỹ, con số 100.000 người thương vong (30.000 chết) mỗi năm v́ súng đạn chắc chắn sẽ không dừng lại tại đó. Theo thống kê th́ tổng số người Mỹ chết v́ súng trong nước từ trước đến nay lớn hơn tổng số lính Mỹ chết trong tất cả các cuộc chiến tranh ở ngoài nước (số người chết v́ súng của 2 năm trong nước c̣n nhiều hơn số lính Mỹ chết trong 20 năm xâm lược Việt Nam)! Phải chăng đây cũng là một lư do mà nước Mỹ phải "xuất khẩu dân chủ" đi khắp thế giới v́ nếu để lại dùng trong nước th́ chẳng mấy chốc dân số Mỹ sẽ cạn kiệt?
Người văn minh th́ giải quyết mâu thuẫn bằng lư lẽ, những kẻ cục súc th́ dùng sức mạnh cơ bắp c̣n ở Mỹ, khi ai cũng có súng và dùng súng để giải quyết mâu thuẫn th́ đó chỉ có thể là những kẻ dă man. Tất nhiên, có những người Mỹ tiến bộ không chịu đựng được sự dă man đó. Trong chương tŕnh thời sự trên VTV sau ngày xả súng tại Sandy Hook, bản tin thế giới có phát một số ư kiến của những người chống lại sự phổ biến vũ khí tại Mỹ, trong đó có người chua chát:
"Ở Virginia nơi tôi sống, muốn mua 1 lon bia th́ bạn phải xuất tŕnh giấy tờ chứng minh ḿnh đă 21 tuổi nhưng mua súng th́ chẳng cần điều đó, và cũng chẳng cần bạn phải 21 tuổi".
Chính v́ lẽ đó, 314 triệu dân Mỹ hiện nay làm chủ tới khoảng 270 triệu khẩu súng các loại cùng cơ số đạn đủ để phục vụ cho một cuộc chiến có quy mô tương đương Thế chiến 2! Tức là sau khi trừ phần dân số là các cháu bé chưa đủ khả năng dùng súng (nhưng đủ điều kiện để làm con mồi cho những kẻ dă man như vụ Sandy Hook vừa qua!), b́nh quân mỗi người Mỹ sẽ có ít nhất 1 cây "hàng nóng"! Vậy nên, những người Mỹ tiến bộ đành phải cam chịu mà sống chung với cái xă hội dă man ấy!
Vậy nguyên nhân đằng sau sự ngược đời của "thế giới văn minh - xă hội dă man" ấy là ǵ? Người dân Mỹ coi việc sở hữu và sử dụng súng đạn (thứ có tác dụng duy nhất là để giết chóc!) là lẽ tự nhiên, là cái quyền hợp pháp được Hiến pháp quy định (dă man từ trong nhận thức và luật pháp!). Nhưng thực tế, mọi thứ trên đời đều có nguyên do của nó, kể cả sự dă man như có thể liệt kê ra sau đây:
Yếu tố lịch sử: Nước Mỹ là một đất nước được h́nh thành từ sự dă man: tàn sát người bản địa để cướp bóc của cải, đất đai; là một kẻ ăn cướp rồi dùng vốn đó để làm đồn điền, nhà máy, trở thành trọc phú, theo thời gian sự lọc lơi biến nước Mỹ thành một con buôn quốc tế và tiến lên làm ông trùm thế giới trong khoảng thời gian rất nhanh nhưng tuổi đời của nước Mỹ chỉ là dạng "con nít" so với các đất nước khác trên thế giới, nơi những con người có sự tương đồng về nguồn gốc chủng tộc - ngôn ngữ - lề lối ứng xử, sống với nhau qua rất nhiều thế hệ và h́nh thành nên nền tảng văn hóa bền vững.
Yếu tố con người: Những cư dân "văn minh" ban đầu của nước Mỹ là đại diện của các thực dân châu Âu vốn quen nghề bóc lột thuộc địa; một phần rất lớn trong đó là các thành phần "gái giang hồ - trai tứ chiếng", "đầu trộm đuôi cướp" bỏ trốn khỏi chính quốc hoặc bị đi đày tới Mỹ (từ cuối thập niên 1610 đến trước cách mạng Mỹ riêng thực dân Anh đă "tống: 50.000 tội phạm sang Mỹ); hầu hết cư dân "văn minh" ban đầu của Mỹ là người Ki tô giáo, mang theo những "quyền năng dă man" của giáo phái này (hành h́nh những người "dị giáo") và ảnh hưởng của nó c̣n kéo dài đến tận thế kỷ 20 (thay "dị giáo" bằng "da đen"); một lượng lớn dân số Mỹ có nguồn gốc từ nô lệ da đen do đó họ khát khao sự "tự do - nhân quyền bản năng".
Yếu tố chính trị: Nước Mỹ là biểu tượng thành công nhất của CNTB, nơi chuyên chính tư sản thể hiện rơ nét bản chất của nó. Trong "Tuyên ngôn Đảng cộng sản" mà Karl Marx và Friedrich Engels viết cách đây 164 năm đă chỉ rơ:
"Bất cứ ở chỗ nào mà giai cấp tư sản chiếm được chính quyền th́ nó đă đạp đổ những quan hệ phong kiến, gia trưởng và điền viên. Tất cả những mối quan hệ phức tạp và muôn màu muôn vẻ ràng buộc con người phong kiến với "những bề trên tự nhiên" của ḿnh, đều bị giai cấp tư sản thẳng tay phá vỡ, không để lại giữa người và người một mối quan hệ nào khác, ngoài lợi ích trần trụi và lối "tiền trao cháo múc" không t́nh không nghĩa. Giai cấp tư sản đă d́m những xúc động thiêng liêng của ḷng sùng đạo, của nhiệt t́nh hiệp sĩ, của tính đa cảm tiểu tư sản xuống ḍng nước giá lạnh của sự tính toán ích kỷ. Nó đă biến phẩm giá của con người thành giá trị trao đổi; nó đă đem tự do buôn bán duy nhất và vô sỉ thay cho biết bao quyền tự do đă được ban cho và đă giành được một cách chính đáng. Tóm lại, giai cấp tư sản đă đem lại sự bóc lột công nhiên, vô sỉ, trực tiếp, tàn nhẫn thay cho sự bóc lột được che đậy bằng những ảo tưởng tôn giáo và chính trị." và "Giai cấp tư sản đă xé toang tấm màn t́nh cảm bao phủ những quan hệ gia đ́nh và làm cho những quan hệ ấy chỉ c̣n là quan hệ tiền nong đơn thuần".
Rơ ràng, mối quan hệ giữa người với người ở nước Mỹ đă bị đô la hóa, đến mức mà "chủ nghĩa thực dụng" cũng đă trở thành một biểu tượng văn hóa của nước Mỹ. Ở đó, những đứa con hư bị bố mẹ la rầy cũng có thể gọi điện cho cảnh sát để can thiệp v́ "ngược đăi", v́ "xâm phạm quyền tự do, quyền con người",... Ở đó, bố mẹ đến thăm con cũng phải báo trước và được sự đồng ư của con cái nếu không muốn bị kiện v́ cái tội "xâm nhập bất hợp pháp". Ở đó, con người sống với nhau bằng sự nghi kị và cảnh giác v́ ai cũng có súng và cũng có thể bóp c̣ với bất kỳ lí do nào. Ở đó, lá phiếu bầu được đổi chác bằng máu của người dân v́ Hiệp hội súng quốc gia (National Rifle Association of America - NRA) với hơn 4.3 triệu thành viên và các thế lực đằng sau nó đủ quyền lực để bắt các vị tổng thống và chính phủ phải duy tŕ chính sách tự do súng ống (Thậm chí 8 tổng thống Mỹ cũng là hội viên của NRA: Grant, Theodore Roosevelt, Eisenhower, Kennedy, Nixon, Reagan, Bush cha, Bush con. Ứng cử viên tổng thống năm nay Mitt Romney cũng đă tham gia hội này ngay trước kỳ bầu cử.).
Yếu tố kinh tế: Doanh số từ việc bán súng đạn tại thị trường nội địa Mỹ hiện khoảng 3.5 tỷ USD một năm, hơn chi phí quốc pḥng của rất nhiều quốc gia trên thế giới. Lấy ví dụ Việt Nam, chi phí quốc pḥng năm 2011 thuộc loại khá cao (để dành "tiếp" bạn Khựa!), cũng chỉ là 2.8 tỷ USD. Bởi vậy, không dễ ǵ đám con buôn vũ khí chịu nhả bớt miếng ăn béo bở này. Mới đây, người đại diện của họ, Wayne LaPierre, CEO của NRA đă đăng đàn phát biểu rằng: "Điều duy nhất để chặn đứng 1 kẻ xấu với 1 cây súng là 1 người tốt với 1 cây súng!" (The only thing that stops a bad guy with a gun is a good guy with a gun) và họ đề nghị giải pháp "Súng và cảnh sát tại tất cả các trường học là điều cần thiết để ngăn chặn những kẻ giết người kế tiếp" (Guns and police officers in all American schools are what's needed to stop the next killer "waiting in the wings") -(thực tế th́ trước giờ đă có nhiều trường học trên nước Mỹ sử dụng biện pháp vũ trang cho trường học). Dùng bạo lực để chống bạo lực là điều chẳng đặng đừng huống hồ "diễn tṛ" bạo lực ngay tại môi trường sư phạm của những tâm hồn non nớt nhưng người Mỹ lại rất ưa chuộng để đối xử với nhau v́ nó chính là cái bản chất "cường hào ác bá" của nước Mỹ. Xem ra người Mỹ c̣n chưa được học những bài học vỡ ḷng về cách làm NGƯỜI như Nguyễn Trăi đă từng nói: "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn. Lấy trí nhân để thay cường bạo" hay "dĩ nhu thắng cương, dĩ nhược thắng cường" của Lăo Tử.
Yếu tố văn hóa: Như đă nói, người Mỹ tự hào về cái văn hóa thực dụng và chủ nghĩa cá nhân của họ. Cái nền văn hóa ấy được h́nh thành bởi tổng ḥa những vấn đề về lịch sử - con người - chính trị - kinh tế đă nêu trên. Họ thể hiện chúng trên tất cả các lĩnh vực văn hóa nghệ thuật như phim ảnh, văn học, âm nhạc, thể thao,.. H́nh tượng người hùng của họ trong phim ảnh là những anh chàng cao bồi, sát thủ, cơ bắp,... với khả năng giết người như ngóe và đứng ngoài khuôn khổ pháp luật. Những môn thể thao họ ưa thích là những môn nặng tính bạo lực như bóng bầu dục (phải mặc giáp), vật Mỹ, quyền anh, đấu lồng,.. Với sự vị kỷ ăn sâu vào nếp sống văn hóa của ḿnh, nên khi ông tổng thống Obama đề xuất dự luật ngân sách mới với việc cải tổ hệ thống giáo dục, y tế và giảm thuế cho người nghèo th́ chính giới Mỹ và một bộ phận không nhỏ dân Mỹ sục sôi lên án Obama đang biến nước Mỹ thành một nước XHCN (qua đó đủ thấy những tiêu chí tốt đẹp của CNXH so với CNTB của nước Mỹ). Những nền tảng văn hóa thẫm đẫm nhân văn: "thương người như thể thương thân", "lá lành đùm lá rách", "hàng xóm láng giềng tắt lửa tối đèn có nhau", "bầu ơi thương lấy bí cùng - tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn", "nhiễu điều phủ lấy giá gương - người trong một nước phải thương nhau cùng" hay "một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ",... xem ra c̣n quá xa lạ với cái "thế giới văn minh" này
|
Obama và CNXH kiểu Mỹ. |
|
Theo quy luật của tự nhiên th́ "bạo phát bạo tàn". Đế chế Mông Cổ xưa kia như một đàn châu chấu khổng lồ, càn quét khắp lục địa Âu Á nhưng rồi cũng phải tan ră. Mặt trời rồi cũng đă lặn trên lănh thổ của Đế quốc Anh. Nước Mỹ hiện nay có thể là một siêu cường thế giới với quyền lực bá chủ nhưng sự vững bền đâu hẳn phụ thuộc vào vơ lực? Xă hội Mỹ được xây bởi những "viên gạch công dân" rời rạc nên nó có thể sụp đổ khi mà "chất kết dính - sự ổn định kinh tế" bị đe dọa. Ngay bản thân nước Mỹ cũng chỉ là một miếng ghép lớn h́nh thành bởi những tiểu bang, là một cỗ máy khổng lồ vận hành dưới sự điều khiển của các trùm tư bản v́ lợi ích của họ. Các vị trùm tư bản th́ không có tổ quốc cụ thể v́ quyền lực đồng tiền của họ vươn tới đâu, đó là lănh thổ của họ. Chính v́ vậy, những người dân Mỹ sẽ c̣n tiếp tục sống trong một xă hội dă man dài dài và điều đó là sự sắp đặt của các ông chủ thực sự của nước Mỹ. Người dân Mỹ sẽ tiếp tục sống trong một "thế giới văn minh" nhưng cùng với "món quà đính kèm" là sự bất an thường trực về an ninh và cảm giác cả thế giới là kẻ thù của họ. Điều đó là cần thiết để họ và con em họ sẵn sàng lên đường, chiến đấu ở những vùng đất xa lạ, để "đảm bảo an ninh cho nước Mỹ" và "mang lại sự dân chủ cho người dân nơi đó"! Không phải ngẫu nhiên mà quốc gia "văn minh nhất thế giới" ấy cũng tống vào xà lim số lượng tù nhân đông nhất thế giới!
2CU BLOG, ngày 9/1/2013 Facebook
NDVN, 15/4/2015
