IRAN PHẢN PHÁO QUYẾT ĐỊNH CẤM VẬN DẦU MỎ EU
(Dân trí)– Iran sẽ ngừng mọi giao dịch bán dầu mỏ cho EU nhằm phá vỡ các kế hoạch áp đặt lệnh cấm vận dầu mỏ đối với nước này. Ngoài ra, Tehran cũng một lần nữa đe doạ đóng cửa eo biển Hormuz, động thái có thể châm ng̣i cho một cuộc đại chiến trong khu vực.
Chính trị gia hàng đầu của Iran Ali Fallahian ngày 23/1 tuyên bố nước này sẽ lập tức ngừng xuất khẩu dầu thô sang Liên minh châu Âu (EU) để đẩy giá dầu lên cao và khiến châu Âu không có thời gian t́m kiếm các nguồn cung thay thế.
|
Phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt ngành dầu mỏ của I-ran: Theo Tân Hoa xă, ngày 23-1, Liên hiệp châu Âu (EU) đă quyết định áp đặt lệnh cấm vận đối với ngành dầu mỏ của I-ran, bao gồm cấm nhập khẩu dầu thô, các sản phẩm hóa dầu và vàng của I-ran, mặc dù EU đang mua 20% sản lượng dầu của I-ran. Quyết định nêu trên của EU được đưa ra ngay sau khi I-ran và EU thông báo sẽ khởi động lại cuộc đối thoại nhằm tháo gỡ bế tắc đàm phán về vấn đề hạt nhân của I-ran. Cùng ngày, Chính phủ Mỹ đă áp đặt biện pháp trừng phạt đối với Ngân hàng Tejarat - ngân hàng lớn thứ ba của I-ran.
Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao I-ran ra tuyên bố nêu rơ, việc EU quyết định cấm nhập khẩu dầu mỏ của nước này là "không công bằng và sẽ thất bại", EU phải chịu trách nhiệm về những hậu quả từ quyết định "thiếu cân nhắc" và vào hùa với Mỹ. Bộ Ngoại giao I-ran khẳng định, các "chiến dịch gây sức ép" và "chiến tranh tâm lư" của phương Tây sẽ không thể ngăn cản việc Tê-hê-ran thực hiện quyền phát triển hạt nhân v́ mục đích dân sự. Tê-hê-ran sẽ đáp trả ngay lập tức đối với những nước quay lưng lại với nguồn dự trữ năng lượng của I-ran. Các nghị sĩ của I-ran cảnh báo, quyết định của EU chắc chắn sẽ đẩy giá dầu thế giới tăng, đồng thời đe dọa "đóng cửa" eo biển Hoóc-mút.
Ngay ngày 23-1, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Xéc-gây La-vrốp cho rằng, các lệnh trừng phạt đơn phương sẽ không giúp giải quyết vấn đề hạt nhân của Tê-hê-ran. Ông khẳng định, Mát-xcơ-va sẽ t́m cách nối lại các cuộc đàm phán về vấn đề hạt nhân của I-ran trong thời gian sớm nhất.
NDĐT, ngày 25/1/2012 |
“Cách thức tốt nhất là ngừng mọi hoạt động xuất khẩu dầu mỏ trong ṿng 6 tháng tới, trước khi EU chính thức triển khai kế hoạch ngừng mua dầu của Iran”, ông Fallahian cho biết trong bài trả lời phỏng vấn hăng thông tấn bán chính thức Fars của Iran.
Ông Fallahian đưa ra tuyên bố trên để đáp lại quyết định trước đó cùng ngày của EU về việc áp đặt lệnh cấm nhập khẩu dầu thô, các sản phẩm hoá dầu và vàng của Iran với thời hạn dự kiến thực thi đầy đủ từ ngày 1/7 tới. Đây là lần đầu tiên EU phát lệnh trừng phạt nhằm vào ngành xuất khẩu dầu mỏ của Iran, sau các biện pháp đánh vào Ngân hàng Trung ương và các thể chế tài chính của Nhà nước Hồi giáo. EU hy vọng với việc “nâng cấp” các biện pháp trừng phạt, phương Tây có thể buộc được Iran từ bỏ chương tŕnh hạt nhân gây tranh căi của ḿnh.
Ông Fallahian là cựu Bộ trưởng T́nh báo và là Ủy viên Hội đồng Chuyên gia có ảnh hưởng rất lớn tại Iran. Ông cũng tái khẳng định Iran có thể đóng cửa eo biển Hormuz để trả đũa các biện pháp trừng phạt của EU cũng như việc Mỹ, Pháp và Anh đă cử hạm đội tàu chiến, trong đó có tàu sân bay USS ABRAHAM LINCOLN, quay trở lại vùng Vịnh hôm 22/1.
“Nếu họ gia tăng sức ép đối với Iran, chúng tôi có thể sử dụng eo biển Hormuz làm công cụ giải tỏa áp lực. Đóng cửa eo biển chiến lược này là một trong những lựa chọn của chúng tôi”, ông cho biết.
Tuy nhiên, việc đóng cửa tuyến hải vận dầu mỏ quan trọng này có thể chỉ là sự lựa chọn cuối cùng của Iran khi mọi giải pháp khác không đem lại kết quả.
“Việc phong tỏa o biển Hormuz phụ thuộc vào những t́nh thế đặc biệt. Đây có thể là lá bài cuối cùng mà Iran sử dụng. Tuy nhiên, quyết định phong tỏa eo biển này có thể sẽ trở thành con dao hai lưỡi, bởi nó chắc chắn sẽ làm tổn hại cả Iran, Mỹ và EU” - nhà phân tích về Iran Hasan Hanizadeh cho biết.
Trong khi đó, Nga và phương Tây tiếp tục thể hiện quan điểm đối lập trong việc trừng phạt Iran.
"Các lệnh trừng phạt đơn phương không giúp giải quyết vấn đề. Chúng tôi sẽ kiềm chế các bên đưa ra những động thái cứng rắn. Chúng tôi sẽ t́m cách nối lại các cuộc đàm phán trong thời gian sớm nhất", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói.
Ông Lavrov cũng khẳng định Moscow sẽ tiếp tục bảo vệ Tehran trước các biện pháp trừng phạt liên quan tới chương tŕnh hạt nhân của nước này, và rằng ông tin tưởng các cuộc đàm phán về chương tŕnh hạt nhân của Iran sẽ được nối lại trong tương lai gần.
Trái ngược với quan điểm của Nga, nhiều nước phương Tây trong đó có Mỹ, Pháp, Đức và Israel đă bày tỏ hoan nghênh quyết định cứng rắn của EU v́ cho rằng, chỉ bằng cách gia tăng sức ép mới có thể khiến Iran thay đổi quan điểm trong vấn đề hạt nhân.
Nhưng hiệu quả của lệnh trừng phạt đến đâu? Nó gây những tổn hại ǵ cho chính EU trong bối cảnh khối này đang phải oằn lưng gánh khoản nợ công khổng lồ? Và liệu nó có châm ng̣i cho một cuộc chiến tranh mới trong khu vực? Tất cả những câu hỏi này và nhiều câu hỏi khác nữa cần phải được phương Tây cân nhắc rất kỹ nếu không muốn rơi vào cảnh “gậy ông đập lưng ông”.
Hiện t́nh h́nh tại Eo biển Hoócmút cũng như mối quan hệ giữa Iran với phương Tây đang căng thẳng. Trong khi EU áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế mới nhằm vào Iran th́ một hạm đội tàu chiến, bao gồm tàu sân bay của Mỹ và các tàu chiến của Anh và Pháp, đă tiến vào vùng Vịnh. Và về khả năng Mỹ và các quốc gia đồng minh có thể tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào Iran, nước luôn bị cáo buộc đang phát triển vũ khí hạt nhân, nhà phân tích Hanidađét nói: “Iran không bao giờ muốn để xảy ra một cuộc khủng hoảng trong khu vực có thể dẫn tới một cuộc chiến tranh giữa nước này với EU và Mỹ. Tất cả những bên liên quan tới t́nh h́nh căng thẳng hiện nay đều nhận thức được rằng chiến tranh không phải là phương thức giải quyết những vấn đề của khu vực này”.
Cùng với những lệnh trừng phạt mà Mỹ đă áp đặt hồi cuối tháng 12 vừa qua, EU đang gây sức ép buộc giới lănh đạo Iran có những hạn chế đối với chương tŕnh hạt nhân của nước này, vốn bị cho là để chế tạo các loại vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, nhà phân tích Hanidađét nhận định rằng Têhêran sẽ không bao giờ chấp nhận ngừng chương tŕnh hạt nhân của nước này.
Cũng theo ông Hanidađét, dù dầu mỏ chiếm 80% tổng thu nhập của Iran, song trước các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU, quốc gia này dường như đă có những bước chuẩn bị đối phó khi tập trung sản xuất lương thực và các sản phẩm công nghiệp khác nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào dầu mỏ./.
Vũ Anh, Theo Reuters, AFP, AP, ngày 24/1/2012
NDVN, ngày 26/1/2012
